خريد دستگاه ماينر

سختي شبكه (Difficulty) يا سختي استخراج متغيري است كه هدف آن ثابت نگه داشتن ميانگين زمان ايجاد يك بلاك در شبكه است. در ارزهاي ديجيتالي كه قابليت استخراج دارند و يا به اصطلاح سازوكار آن‌ها اثبات كار (PoW) است، وجود قابليتي انعطاف‌پذير در برابر افزايش و يا كاهش تعداد ماينرها ضروري است. در اين مطلب به توضيح سختي شبكه و جزئيات آن مي‌پردازيم.

پيش از اينكه وارد مبحث سختي شبكه و توضيح آن شويم، بايد به صورت خلاصه‌وار به مفاهيم اوليه ارزهاي ديجيتال قابل استخراج نگاهي مي‌اندازيم.

يكي از قابليت‌هاي ارزهاي ديجيتال كه آن‌ها را محبوب ساخته، استفاده از بلاك چين‌هاي عمومي است. اين نوع بلاك چين‌ها شفاف هستند و هر كسي بدون نياز به اجازه گرفتن از مركز يا نهادي مي‌تواند در اين شبكه‌ها فعاليت كند و يا از آن‌ها خارج شود. براي مثال شما براي وارد شدن به شبكه بيت كوين، اتريوم و لايت كوين نياز نداريد كه از شخص يا گروهي اجازه بگيريد. تنها كاري كه لازم است انجام دهيد، دانلود كردن كل بلاك چين اين شبكه‌ها و اجراي يك فول نود است.

فول‌ نود‌ها دستگاه‌هايي هستند كه كل تاريخچه تراكنش‌هاي شبكه را در حافظه خود نگهداري مي‌كنند و به طور مستقيم وظيفه اعتبارسنجي تراكنش‌ها را بر عهده دارند.

عمليات استخراج يا همان ماينينگ هم به صورت آزادانه توسط هر شخص يا گروهي در شبكه مي‌تواند انجام شود. اساس كار ارزهاي ديجيتالي كه از سازوكار استخراج استفاده مي‌كنند، حل كردن يك مسئله پيچيده به نام «هش» در هر بلاك است تا پاسخ آن را پيدا كنند و به اين وسيله تراكنش‌هايي كه در آن بلاك قرار گرفته‌ است، تاييد شوند. ماينرها در فرايند پيدا كردن هش هر بلاك، اين كار را با حدس و خطا انجام مي‌دهند.

هش يا همان مسئله رياضي پيچيده‌اي كه جزء اساسي تمام ارزهاي ديجيتال است، حاصل تابعي به نام تابع هش (Hash Function) است. اين تابع يك‌طرفه در ارزهاي ديجيتال، داده يا ورودي‌ها كه همان تراكنش‌هاي افراد مختلف است را دريافت مي‌كند و خروجي آن رشته عباراتي با طول و حجم ثابت است. يكي از جالب‌ترين ويژگي‌هاي توابع هش آن است كه امكان رسيدن به داده اوليه از طريق داشتن خروجي را تقريبا غيرممكن مي‌كند.

سختي استخراج چيست ؟

اساس كلي مفاهيم سختي شبكه در تمامي ارزهاي ديجيتال يكسان است. براي توضيح سختي شبكه يكي از ارزهاي ديجيتال قابل استخراج مانند بيت كوين را در نظر بگيريد.

سختي شبكه بيت كوين هر دو هفته يك بار تغيير مي‌كند تا زمان پيدا شدن هر بلاك به طور ميانگين 10 دقيقه باقي بماند. در صورتي كه سختي شبكه وجود نداشته باشد، با وارد شدن ماينرهاي بيشتر به شبكه حدس‌هايي كه درباره هش هر بلاك زده مي‌شود نيز افزايش پيدا مي‌كند. به دنبال افزايش تعداد حدس‌هاي زده شده، احتمال پيدا شدن هر بلاك در زماني كمتر از 10 دقيقه هم بيشتر مي‌شود.

با اين حساب عامل كنترل ‌كننده‌اي در شبكه وجود نخواهد داشت تا جلوي ماينرها را از ايجاد بلاك در هر دقيقه، ثانيه و يا حتي كمتر از يك ثانيه بگيرد و آن‌ها را وادار به ايجاد بلاك در زمان حدودي 10 دقيقه كند.

گفته شد كه سختي شبكه بيت كوين هر دو هفته يكبار (به عبارت ديگر پس از ساخته شدن هر 2016 بلاك)، تغيير مي‌كند. با در نظر داشتن زمان 10 دقيقه براي حل هر بلاك، زمان مورد نياز براي حل اين تعداد بلاك، 20,160 دقيقه خواهد بود.

اما اگر تعداد ماينرها در اين مدت دو هفته‌اي افزايش پيدا كند و اين تعداد بلاك زودتر از موعد مشخص شده و يا ديرتر حل شوند (براي مثال در 18,000 دقيقه)، در اين صورت سختي شبكه بايد خود را با تعداد ماينرها مطابقت دهد.

اگر زمان حل شدن مجموع 2016 بلاك را بر مقدار ايده‌آل 10 دقيقه به ازاي هر بلاك تقسيم كنيم، با يك تناسب‌بندي ساده مي‌توان فهميد كه سختي شبكه بايد نسبت به حالت قبلي فرضاً 20160/18000 يا 1.12 برابر شود.

در صورتي كه نسبت به دست آمده بيشتر از 1 باشد، ماينرها با سرعت بيشتري نسبت به حد معمول بلاك‌ها را حل كرده‌اند و در صورتي كه اين عدد كمتر از يك باشد، قدرت استخراج‌كنندگان نسبت به قبل كاهش داشته است.

نمودار سختي شبكه بيت كوين از سايت بلاك چين دات‌كام قابل دسترس است. مفهوم نمودار سختي و اعدادي كه در آن به كار رفته، بيانگر نسبتي است كه مثلا استخراج بيت كوين نسبت به هفته گذشته يا مثلا روزهاي ابتدايي شروع كار بيت كوين، چقدر دشوارتر شده است.

نموداري را تصور كنيد كه اعداد 1 تا 100 بر روي آن قرار گرفته‌اند و قرار است دستگاهي در هر دقيقه عددي تصادفي در اين بازه انتخاب كند. عدد 50 را به عنوان هدفي در نظر مي‌گيريم كه اعداد تصادفي كمتر از آن مدنظر ماست. در اينصورت به طور ميانگين بايد 2 دقيقه براي به دست آمدن هر عدد زير 50 صبر كنيم. در صورتي كه هدف ما اعداد زير 20 باشد، اين زمان به 5 دقيقه افزايش مي‌يابد.

البته ممكن است شانس با ما يار باشد و همان عدد اولي كه دستگاه به طور تصادفي انتخاب مي‌كند، زير 20 باشد اما در يك بازه طولاني، زمان مورد نياز براي پيدا شدن عدد زير 20 همان 5 دقيقه خواهد بود.

پس با عوض كردن عددي كه آن را به عنوان هدف مي‌شناسيم، مدت زمان به دست آمدن آن نيز تغيير مي‌كند.

خريد دستگاه ماينر مناسب متاثر از سختي شبكه است .

سختي شبكه يا ديفيكالتي نيز به همين صورت كار مي‌كند. ماينرها تلاش مي‌كنند تا با توليد اعداد تصادفي، به هش‌هايي كمتر از هش هدف (Target Hash) دست يابند. با سخت‌تر شدن استخراج، هش هدف نيز كمتر و كمتر مي‌شود. البته اين كار با اضافه شدن صفرهاي بيشتر به ابتداي هش هدف انجام مي‌شود. به همين خاطر هم هشِ بلاك‌هاي جديدتر در شبكه بيت كوين، نسبت به بلاك‌هاي چند سال قبل صفرهاي بيشتري دارند.

اما اگر مثال نمودار 1 تا 100 را در نظر بگيريد، اعدادي كه بر روي نمودار بيت كوين وجود خواهند داشت بسيار بزرگ هستند. به همين دليل هم كامپيوترها در فرمت هگزادسيمال يا پايه 16 با اين اعداد سروكار دارند.

طبق اطلاعات استخر Poolin كه بزرگترين استخر ماينينگ بيت كوين از لحاظ هش ريت مي‌باشد، ميانگين هفت روزه توان محاسباتي (هشينگ) بيت كوين از تاريخ 24 اكتبر به 90 اگزاهش در ثانيه كاهش يافته است. اين امر بيانگر آن است كه بعضي از ماينرها از شبكه خارج شده و دستگاه هاي خود را خاموش كرده اند. تخمين زده مي‌شد كه هش ريت اين استخر تا پايان سال 2019 به بيش از 100 اگزاهش در ثانيه خواهد رسيد.

در نتيجه اين كاهش توان محاسباتي، اطلاعات استخر ماينينگ BTC.com تخمين زده است كه سختي شبكه بيت كوين 1.5 درصد كاهش خواهد يافت. سختي، معياري براي ميزان دشوار بودن رقابت براي كسب پاداش ماينينگ در شبكه بيت كوين مي‌باشد.

سختي ماينينگ بيت كوين در تاريخ 24 اكتبر و با 38 درصد افزايش نسبت به اوايل ماه آگوست، به بيشترين ركورد خود يعني 13.69 تريليون هش در ثانيه رسيد. اين افزايش در وهله اول به دليل افزايش توان هشينگ ماينرها بوده است. افزايش توان هشينگ نيز به دليل فراواني و قيمت ارزان برق در استان هاي جنوب شرقي كشور چين امكان پذير شده است.

سختي ماينينگ طوري طراحي شده است كه تقريبا هر 14 روز بر اساس افزايش يا كاهش توان هشينگ شبكه طي اين مدت، بتواند خود را تنظيم كند و به نسبت توان هشينگ، افزايش يا كاهش يابد. در تاريخ 24 اكتبر پس از افزايش هش ريت طي 14 روز به ركورد 97.90 اگزاهش در ثانيه، سختي ماينينگ نيز ركورد جديدي را ثبت كرد.

كريس ژو (Chris Zhu) موسس استخر Poolin در پست اخيز خود در وي******** گفت كه يكي از دلايل اصلي كاهش هش ريت در هفته گذشته، نزديك شدن به پايان فصل بارندگي در كشور چين مي‌باشد. در نتيجه، بعضي از ايستگاه هاي برق آبي در استان سيچوان، كه تخمين زده مي‌شود 50 درصد توان محاسباتي  بيت كوين در سراسر جهان را در اختيار دارد، ديگر ظرفيت براي توليد انرژي كافي براي پشتيباني از ماينينگ را ندارد.

ماينرهاي بدون منبع برق كافي مجبور به تعطيل كردن فعاليت هاي خود يا انتقال به استان هاي ديگر نظير شين جيانگ مي‌شوند كه در آنجا فارم هاي ماينينگ منابع برق باثبات تر اما گران تري از سوخت هاي فسيلي توليد مي‌شود.

 

شون ژنگ (Xun Zheng) مديرعامل هشيج (Hashage) كه تاسيسات ماينينگ پر استان سيچوان متعلق به وي مي‌باشد، اظهارنظرات ژو را تاييد كرد و افزود كه حتي اگر بعضي از افراد بتوانند منابع برق آبي پيدا كنند، هزينه ها از 0.04 دلار در هر كيلووات ساعت تقريبا به 0.05 دلار در هر كيلووات ساعت رسيده است.

به علاوه، كاهش ناگهاني قيمت بيت كوين به كمتر از 7500 دلار در تاريخ 23 اكتبر مي‌تواند منجر به خاموش شدن گسترده مدل هاي قديمي اما پر استفاده دستگاه هاي ماينينگ نظير انت ماينر S9 ساخته شده توسط بيت مين شده باشد. هزينه تمام شده استخراج بيت كوين براي دستگاه انت ماينر S9 بين 7000 الي 7500 دلار مي‌باشد. هرچند افزايش قيمت هفته گذشته مي‌تواند اين ترس ايجاد شده را از بين ببرد.

هرچند هم چنان اين نكته باقي است كه سودآوري S9 و ساير مدل هاي مشابه ساخت رقباي بيت مين، مسأله بسيار مهمي براي طول عمر اين دستگاه ها مي‌باشد و ممكن است به زودي تحت تاثير هزينه هاي بالاتر برق در فصل زمستان و هم چنين هاوينگ (نصف شدن پاداش ماينينگ) بيت كوين در ماه مي 2020 قرار گيرد.

طبق شاخص سودآوري ماينر كه توسط استخرهاي Poolin و F2Pool ارائه شده است، با در نظر گرفتن قيمت فعلي بيت كوين و هزينه برق 0.05 دلار به ازاي هر كيلووات ساعت، سود ماينينگ مدل هايي نظير S9 تقريبا 30 درصد مي‌باشد.

بعضي از شركت ها نظير INBTC كه شركت خواهر Poolin مي‌باشد، با ادغام دو واحد در يك واحد به منظور افزايش توان هشينگ نسبت به مصرف برق مي‌باشند، در حال تلاش براي افزايش طول عمر ماينر S9 هستند. اين امر، كسب سود بيشتر نسبت به استفاده از دو واحد مجزا را امكان پذير مي‌سازد. هرچند هنوز مشخص نيست كه اين روش مي‌تواند كارآمد باشد و به طور گسترده مورد پذيرش قرار گيرد يا خير.

هر چقدر سختي شبكه بالاتر رود به همان ميزان نيز مقدار دستمزد استخراج كاهش ميابد .

لذا تقاضا براي خريد ماينر كاهش ميابد. براي مثال اگر سختي شبكه بيت كوين 100 ميليون تراهش بر ثانيه ( واحد محاسبات استخراج ) باشد ممكن است با قدرتي معادل 100 تراهش بر ثانيه ، 0.03 بيت كوين در ماه دريافت كنيد ولي با همين قدرت هش اگر سختي شبكه بيت كوين 200 ميليون تراهش بر ثانيه باشد ، 0.015 بيت كوين در ماه مي توانيد دريافت كنيد.

واحد محاسبات استخراج كه براي بيت كوين معمولا تراهش بر ثانيه است را با علامت TH/S نشان مي دهند. هش (Hash) ، يك فرمول رياضي تصادفي و پيچيده است كه در فرآيند تاييد بلاك هاي داده تراكنش استفاده مي شود.

معمولا ماينينگ يا استخراج براي آندسته از ارزهاي ديجيتال است كه الگوريتم ساز و كار آنها ، گواه اثبات كار يا POW است در اين نوع از الگوريتم ها معمولا يكسري تجهيزات و دستگاه ها با مصرف برق زياد يكسري معادلات پيچيده و سنگين رياضي را حل مي كنند و در ازاي آن از سيستم پاداش دريافت مي كنند مانند : بيت كوين.

ولي در الگوريتم گواه اثبات سهام يا POS كه در واقع يك راه ديگر براي اعتباربخشي به معاملات و برقرار كردن توافق توزيع شده است ، اين خالق بلوك جديد است كه بسته به ميزان سرمايه‌اش يك راه قطعي انتخاب مي‌كند و اين سرمايه را سهام يا Stake مي‌نامد. پس جايزه‌اي در كار نيست و ماينرها فقط كارمزد تراكنش‌ها را دريافت مي‌كنند.

 

هر چه سختي شبكه بالاتر رود ميزان پاداشي كه به شما تعلق مي گيرد بواسطه استخراج ، كاهش ميابد بنابراين شما بايستي تجهيزات بيشتر و سرمايه گذاري بيشتري را انجام دهيد تا بتوانيد يك بيت كوين در مدت زمان كم استخراج كنيد. 

 

آيا ماينينگ يا استخراج بيت كوين و ارزهاي ديجيتال ديگر ( آلتكوين ها ) سودآوري خوبي دارد؟

پاسخ به اين سوال از ديدگاه بيت كوين گاه منفي است. با بالا رفتن سختي شبكه بيت كوين و همچنين آلتكوين ها مقوله ماينينگ يا استخراج بيش از يك سال مي شود كه از سوددهي نرمال خودش خارج شده و در حال حاضر اين صنعت با مشكلات زيادي درگير است.

اولين و مهمترين مشكل صنعت استخراج در حال حاضر بالابودن نرخ برق مصرفي است كه با بالارفتن قدرت دستگاه هاي استخراج ، مصرف نيز زيادتر شده است و اغلب سود ماينرها يا استخراج كنندگان از اين طريق از بين مي رود.

دومين مشكل اين صنعت بالارفتن بسيار زياد سختي شبكه است كه باعث كاهش ميزان دستمزدها شده است و سومين مشكل آن در حال حاضر هالوينگ بيت كوين ( يا هوينگ Halving ) در ماه مي 2020 است كه باعث مي شود دستمزد ماينرها به نصف كاهش يابد.

از ديدگاه بيت كوين گاه دوره بازگشت سرمايه در صنعت ماينينگ به حدي بالا رفته است كه ارزش سرمايه گذاري ندارد. بنابراين توصيه ما اين است كه قبل از شروع به هر كاري از جمله سرمايه گذاري در صنعت ماينينگ حتما از يك مشاور باتجربه بهره مند شويد تا دچار ضرر و زيان هنگفتي نشويد.